Ubiór to nieodłączny element naszego życia od zarania dziejów, służył nam do ochrony przed zimnem, do kamuflażu, ale także pozwalał wyrazić siebie i zaakcentować swoją przynależność do danej grupy społecznej. W świecie filmu ubiór jest niezwykle ważnym i potężnym narzędziem w rękach kostiumografów bo za ich pomocą twórcy mogą uzupełnić informacje o bohaterze i uwypuklić jego cechy tak by nie podawać ich na tacy. Przypadków gdzie ubrania z polskimi motywami pojawiają się na ekranie zagranicznego filmu jest naprawdę bardzo mało, ale tym bardziej cenny jest każdy kolejny tytuł jaki uda mi się znaleźć (albo ktoś z was podrzuci). Koszulka z orzełkiem jak już się pojawi jest najczęściej atrybutem ekranowego Polaka i jest dość tanim sposobem na uświadomienie widzowi o jego pochodzeniu i "polskiej dumie". Zabieg ten jest stosowany zarówno w produkcjach "za paczkę fajek" jak i tych z dużo większym budżetem. Najstarszym filmowym przykładem "polskiego" ubrania jaki znalazłem jest sportowa bluza z napisem SONS OF WARSAW w którą ubrany jest senior rodu Kaniskich w jednym z odcinków amerykańskiego sitcomu Gimme a break produkowanego w latach 1981-1987. Serial opowiada o czarnoskórej gosposi Nell (Nell Carter) pracującej w domu owdowiałego policjanta o polskich korzeniach, który potrzebuje wsparcia przy wychowaniu trzech córek. Jego ojciec, wspomniany senior Stanley (John Hoyt) jest głównym nośnikiem ekranowych polonizmów, których znajdziemy całkiem dużo w tym serialu..
Rodzina Kaniskich, źródło: imdb.com / kadr z serialu
Sense8, (2015-2018), reż. J. Michael Starczynski, siostry Wachowski
Młody policjant, Will Gorski (Górski) grany przez Briana J. Smitha w tym serialu, najprawdopodobniej jest z pochodzenia Polakiem choć poza nazwiskiem nie wiele o tym świadczy. Subtelne tropy, które prowadzą nas do tej teorii to zaledwie fakt, że Gorski pochodzi z Chicago (uznawane za stolicę światowej Polonii), jego ojciec jest alkoholikiem (typowe dla ekranowych Polaków), oraz to, że już w pierwszym odcinku serii przebiera się w koszulkę bez rękawów z grafiką nawiązującą do godła Polski.
Kadr z serialu Sense8 i koszulka z orzełkami.
Adventureland, 2009, reż. Greg Motolla
W komedii obyczajowej Adventureland bohater grany przez Martina Starra, Joey w jednej ze scen przywdziewa koszulkę z polskim godłem i charakterystycznym logotypem Solidarności co można uznać za niespodziankę gdyż Joey nie jest Polakiem, a przynajmniej nie wiele na to wskazuje. Studiuje literaturę rosyjską oraz języki słowiańskie i marzy o wyjeździe do Europy (może do Polski?), jednak nie stać na to jego rodziców. Najprawdopodobniej pojawienie się takiej koszulki jest efektem przypadku (na liście płac filmu jest aż dziesięć polsko-brzmiących nazwisk i któraś z tych osób mogła maczać w tym palce) lub popularnej pomyłki łączącej nas z Rosją i wrzucanie wszystkich Słowian do jednego worka.
Kadry z filmu Adventureland i koszulka Solidarności
Król Polki (Polka King, 2017), reż. Maya Forbes
Koszulka z godłem Polski w filmie o słynnym Królu Polki nie jest żadną niespodzianką, ale za to pojawia się na ekranie w ilościach hurtowych - opięła ciało Jacka Blacka wcielającego się w postać Jana Lewana (Lewandowskiego), który nie jest postacią fikcyjną i zasłynął jako wielki promotor polskiej kultury i folkloru na amerykańskiej ziemi będąc jednocześnie twórcą piramidy finansowej i wielkim oszustem. W czerwonej koszulce z białym orłem występują wszyscy członkowie jego zespołu grającego muzykę ludową jednak jest ona tylko drobnym elementem jego "polskiego imperium", które stworzył na przestrzeni lat. W skład jego królestwa wchodził wspomniany zespół ludowy, sklep z polskimi pamiątkami gdzie było więcej bibelotów z papieżem niż na polskim lotnisku czy masowa produkcja pierogów. Przydomek Króla nie wziął się znikąd - był nominowany do nagrody Grammy, jego biznesy były reklamowane w telewizji, organizował spotkania z Lechem Wałęsą czy Janem Pawłem II jednak jak się okazało pod pierzynką miłości do Polski wyłudzał od podstarzałej Polonii oszczędności życia jako inwestycje, których z czasem nie był w stanie zwrócić. Utopił majątki setkom Polaków mieszających w Ameryce za co został finalnie skazany na 5 lat ciężkiego więzienia gdzie naprawdę nie miał łatwo (miał między innymi poderżnięte gardło, ale przeżył). O Janie Lewandowskim, powstał również film dokumentalny Człowiek, który miał być królem polki z 2009 roku.
kadr z filmu / Jack Black jako Jan Lewandowski
Sztuka zrywania (Break-up, 2006), reż. Peyton Reed
Kadry z filmu: Vince Vaughn i jego "polskie" koszulki
Komedia romantyczna Sztuka Zrywania jest rekordzistą w kategorii największej ilości koszulek (3) z polskim motywem pokazanych na ekranie, a wszystko za sprawą głównego bohatera - Gary'ego Grobowskiego (Vince Vaughn), który chętnie podkreśla swoje polskie pochodzenie. Gary pojawia się w t-shircie z polskim emblematem już podczas napisów początkowych. Ekranowy Polak jest nieudacznikiem i leserem, którego życie to pasmo niepowodzeń, które ma na własne życzenie. Same t-shirty nosi z szacunku do kraju swoich przodków jednak okoliczności w jakich się znajduje nosząc je są zupełnym przeciwieństwem dumy. Na przykład zostaje publicznie spacyfikowany przez wątłego homoseksualistę i kończy na podłodze z przyciśniętą skarpetą do szyi. Co ciekawe Gary jest widoczny na ekranie w swoich "polskich kreacjach" dłużej niż bohaterowie wyżej wymienionych filmów razem wzięci.
Wykapany ojciec (Delivery Man, 2013), reż. Ken Scott
Wykapany ojciec to pozycja podobna pod wieloma względami do poprzedniego filmu - tutaj ponownie Vince Vaughn wciela się w zamerykanizowanego Polaka, Davida Woźniaka. David również jest silnie przywiązany do kraju swych przodków, którzy przybyli do Stanów z Warszawy (jego ojca zagrał polski aktor Andrzej Blumenfeld). W podobie do Sztuki zrywania jest on zakałą rodziny i partaczem, który żadnej sprawy nie może doprowadzić do końca. Jednym z zadań jakie powierza mu ojciec jest dostarczenie koszykarskich trykotów z nazwiskiem WOZNIAK na mecz w firmowej lidze (prowadzą masarnie) co oczywiście nie dochodzi do skutku.
Kadr z filmu Wykapany ojciec.
David Woźniak ubiera się młodzieżowo i koszulki typu t-shirt są nieodłącznym elementem jego garderoby. W trakcie seansu widzimy go w aż dwunastu różnych t-shirtach z czego jeden ma na sobie napis WARSAW - fajnie, ale ponownie polskie ciuchy są ściśle połączone z klęskami głównego bohatera. Koszulka na mecz symbolizuje spóźnialstwo i zawód całej drużyny, a ta z napisem Warsaw jest widoczna w momencie gdy do jego mieszania wkroczył komornik. Może to i dobrze, że nie miał więcej koszulek z polskimi motywami?
Kadr z filmu Wykapany ojciec.
Dzieciaki (The kids, 1995) reż. Larry Clark
W pamiętnym dramacie społecznym Dzieciaki (The Kids, 1995) Larry'ego Clarka ze scenariuszem Harmony'ego Korine'a w scenie rozgrywającej się w metrze, do wagonu wchodzi, a raczej wpełza czarnoskóry inwalida w koszulce z napisem kiss me, i'm polish. Oczywistym jest, że żebrak nie jest Polakiem, a koszulkę pewnie znalazł w peweksie albo dostał od kogoś obcego. Kiss me, i'm polish to zwrot służący promocji Polski, rozpowszechniany przez Polaków w Stanach Zjednoczonych poprzez nadruki na t-shirtach i innych gadżetach reklamowych. Kiss me I'm Polish to tak naprawdę polska wersja irlandzkiego Kiss Me I'm Irish, które jest powiązane z Dniem Świętego Patryka i całowaniem kamienia Blarney. To Irlandczycy jako pierwsi zaczęli drukować to hasło na ubraniach, ale wróćmy do polskiej wersji. Pierwszy ekranowy przypadek użycia frazy kiss me i'm polish udało mi się znaleźć w szóstym odcinku, czwartego sezonu animowanego serialu Schoolhouse Rock pt. The great american melting pot z 1976 roku, który w zabawny sposób przybliżał amerykańskim dzieciakom multikulturowość ich kraju.
Kadr z filmu Dzieciaki oraz Schoolhouse Rock.
Itazura na kiss (Itazura na Kiss: Love in Tokyo, 2013) reż. Koto Nagata
Podobnie jak w powyższym filmie zupełnym przypadkiem zdaje się być odzieżowy polonizm w japońskim serialu Itazura na kiss, który pozostaje najbardziej egoztycznym przykładem na tej liście. W pierwszym odcinku japońskiej produkcji, główna bohaterka ma na sobie sweter z napisem Dzień dobry, witamy w Polsce choć nie ma to żadnego związku z fabułą ( w poprzedniej wersji serialu z 1996 roku bohetrka również ma sweter, ale bez napisu).
Kadr z pierwszego odcinka serialu
Ash kontra martwe zło (Ash versus Evil Dead, 2015-2018) reż. Tony Tilse
W tym amerykańskim serialu zrealizowanym w Nowej Zelandii, którego producentem jest Sam Raimi (Martwe Zło, Spiderman, Armia ciemności) pojawia się drugoplanowa postać Cheta Kamińskiego, kolegi z liceum głównego bohatera. Chet ( w tej roli brat Sama Raimi'ego, Ted) jest barmanem, który w trzecim odcinku drugiego sezonu zjawia się w koszulce z napisem...Pączki. Można byłoby nazwać to easter eggiem jednak w zestawieniu z nazwiskiem Kaminsky może to być element jego polskiego pochodzenia. Jak jest? Nie wiadomo.
Kadr z serialu
Family Guy (1999-), reż. Seth MacFarlane, David Zuckerman
Trzynasty sezon wyśmiewającego wszystkie grupy społeczne i mniejszości etniczne serialu Family Guy przyniósł nam nawiązanie do Polski w formie drużyny koszykarskiej z Warszawy o nazwie Warsaw Globtrotters. Mimo iż cała scenka trwa zaledwie 15 sekund, to udało się w niej zawrzeć wiele stereotypowych cech przypisywanych Polakom. Członkowie drużyny to oczywiście sportowi amatorzy pracujący na codzień w kopalni, których głównymi cechami jest bieda, brud i "kwadratowy" akcent. Ich twarze są nieogolone, ubrania przepocone i dziurawe, a sala gimnastyczna na której trenują jest w opłakanym stanie - parkiet jest dziurawy, a ze ścian odpada tynk. Aby dopełnić polską scenerię twórcy serialu postanowili usadzić na trybunie smutnych, ludzi gdzie mężczyźni tak samo jak zawodnicy mają okazałe wąsiska, a kobiety chusty na głowie i połatane, robocze fartuchy. Cóż, jaka drużyna tacy kibice.
Kadr z serialu: Jeden z członków górniczej drużyny Warsaw Globetrotters
Comentários