Poniższy artykuł przedstawia pięciu zagranicznych aktorów, którzy w swojej karierze zagrali Polaków lub osoby polskiego pochodzenia. Jeżeli nie znasz poprzednich artykułów z tej serii to zapraszam do nadrobienia lektury (część 1, część 2, część 3).
Michael Shannon
Kadr z filmu Iceman: Shannon jako Richard Kukliński
Kino przyzwyczaiło nas do tego, że wielu filmowym płatnym mordercom nadaje się wschodnioeuropejskie korzenie, najczęściej rosyjskie, ale również polskie. Tak było w przypadku Bena Kingsleya w Mokrej Robocie, którą opisałem w częsci 3. Rola Michaela Shannona jako polskiego cyngla działającego na usługach mafii jest jednak bardziej wyjątkowa ponieważ nie jest fikcyjna. The Iceman: Historia Mordercy w reżyserii Ariena Vromena to kronika przestępstw Richarda Kuklińskiego, syna polskich imigrantów urodzonego już w Ameryce, który znał tylko jeden sposób na załatwianie spraw. Zanim porywczy Richie zaczął działać na zlecenie Mafii, od czternastego roku życia mordował bezdomnych wyłącznie dla zabawy. Z resztą w późniejszych dekadach również nie stronił od wypalenia do kogoś ze strzelby tylko dlatego bo zajechał mu drogę. Niektóre źródła mówią o blisko 200 zamordowanych z jego ręki. Film z dość atrakcyjny sposób ukazywał jego wieloletnią hulankę z shotgunem w ręku i cyjankiem w kieszeni marynarki, aż do czasu schwytania i osadzenia w więzieniu na resztę jego dni. Richard pomimo jedynie polskiego pochodzenia sam o sobie mówił, jako o Polaku co zostało solidnie podkreślone w filmie. Sam wspomina o tym na ekranie czterokrotnie, a 14 razy zwrócono się do niego per Polack (obraźliwie, ale Kukliński to akceptował). Pomimo tego, że "w pracy" mordował ludzi to udało mu się założyć rodzinę, która o niczym nie wiedziała przez trzy dekady działalności i da się go lubić. To badguy z zasadami, nie mordował kobiet i dzieci, a pedofili mógł likwidować za darmo pozostając wyjątkowo rodzinnym gościem serwującym grilla na swoim podjeździe. Interpretacja Shannona pozostawia jednak wiele do życzenia, w moim odczuciu twórcy mogli poszukać kogoś bardziej podobnego do Richarda pod względem fizyczności i bardziej przyłożyć się do scenariusza. Ciekawostką jest, że w filmie epizodycznie pojawia się polska aktorka Weronika Rosati.
Bob Odenkirk
Kadr z serialu Birthday Boys / Odenkirk jako polski DJ
Aktor, któremu popularność w Polsce zapewnił udział w jednym z lepszych seriali jakie widziałem, Breaking Bad i jego spin-offie Better Call Saul, a także udanego akcyjniaka pt. Nikt z 2020 roku. W latach 2013-2014 występował w opartym na różnorodnych historiach serialu typu sketch-comedy Birthday Boys gdzie wcielał się w wiele różnych postaci. Jedną z nich jest Polski DJ, którego imienia nie dane nam poznać. Pojawia się w drugim odcinku, drugiego sezonu pt. Wet Dreams May Come. Polski DJ, pomimo skąpego rozwinięcia postaci, jest nośnikiem polskich stereotypów - jest bogobojnym imigrantem, o czym świadczy wizerunek Marii na ścianie jego "polskiego" mieszkania oraz modlitwa przed każdym posiłkiem. Posiłkiem są oczywiście pierogi jedzone wraz z siedmioma synami, którzy w ślad swego ojca są DJ-ami. Nie zobaczymy go niestety podczas wykonywania swojej profesji, ale uliczny billboard reklamujący imprezę sylwestrową z udziałem Polaka już tak. Dowiemy się z niej, że nasz bohater występuje pod pseudonimem....DJ Pollocktopus czyli w dosłownym tłumaczeniu DJ Polaczko-ośmiornica co ma w sobie wydźwięk pejoratywny. Trzeba przynać, że osobliwe, ale po Birthday Boys można spodziewać się wszystkiego.
Robert Pattinson
Robert Pattinson jako Jacob Jankowski
W chwili obecnej wszyscy widzimy w Pattinsonie najnowszego Człowieka-Nietoperza, który wyrósł z wampirzej highschool dramy i trzeba przyznać radzi sobie całkiem dobrze. Pomiędzy Zmierzchem, a Batmanem pojawił się w filmie Woda dla Słoni, który jest adaptacją książki Sary Gruen pod tym samym tytułem. Wcielił się tam w Jakoba Jankowskiego - Polaka pracujacego w cyrku jeżdzacym po Stanach.
Jacob wychował się w Ameryce, ale za to w polskim domu, u boku rodziców-imigrantów z którymi rozmawiał po polsku. W państwo Jankowskich wcielili się Ilia Volok (Ukrainiec) oraz Aleksandra Kaniak (Polka) co tylko ułatwiło realizację polskich dialogów. Akcja filmu rozgrywa się w czasie Wielkiego Kryzysu jednak jak zauważa sam Jacob niczego im nie brakowało i żyli we względnym dostatku. Ojciec był weterynarzem i został opisany jako człowiek dobry, pomagający ludziom, ale i jako nierozważny naiwniak, nie biorący zapłaty za swe sąsiedzkie przysługi co wyszło później bokiem samemu Jakobowi.
W naszym domu nie było widać kryzysu. W polsce, rodzice żyli w gorszych warunkach. Uważali, że w Ameryce człowiek z głową na karku nie moze być biedny.
Ojciec zatroszczył się o jego edukację wysyłając go na studia weterynarii, jednak ten pomimo wielkich ambicji nie broni dyplomu przez co zaczynają się kłopoty. Gdy jego rodzice giną w wypadku samochodowym, a dom zostaje zabrany na rzecz długu zaciągniętego na edukacje, Jacob zaczyna pracę w rzeczonym cyrku jako weterynarz gdzie ściąga na siebie kolejne kłopoty poprzez swój temperament - wdaje się w romans z Marleną (Ressee Whiterspoon) - kobietą szefa cyrku (Christoph Waltz). W filmie pojawia się też postać "Camela" Górskiego (wcielił się w niego Jim Norton, Irlandzczyk), który jest jedynie żałosnym pijaczkiem z podagrą, ale sam fakt napotkania przez Jakoba swego krajana bardzo mu pomógł - Górski stał się bowiem jego przewodnikiem.
Melannie Griffith
Kadr z filmu: Melanie jako Kate w Burzliwym Poniedziałku
W 1988 roku 31-letnia Melannie dostała angaż w pełnometrażowym debiucie reżyserskim Mike'a Figgisa pod tytułem Burzliwy Poniedziałek (Stormy Monday) gdzie wcieliła się w Kate - która z ramienia amerykańskiego polityka Cosmo (Tommy Lee Jones) przylatuje do nadmorskiego miasteczka Newcastle upon Tyne w Wielkiej Brytanii gdzie odbywa się "tydzień amerykański". Jednocześnie do lokalnego klubu jazzowego przyjeżdża polska grupa muzyczna Cracow Jazz Assemble, którą ma się zaopiekować Brendan (Sean Bean). Jak się łatwo domyślić, między nimi nawiązuje się romans i w pewnym momencie znajdują się na wieczorku zapoznawczym wśród brytyjskiej Polonii. To lider zespołu z Krakowa, Andrzej oraz i przedstawione gremium są tu największymi nośnikami ekranowego polonizmu, ale okazuje się, że Kate również ma polskie korzenie tylko nie od razu się do tego przyznaje.
Brendan: Z której części Stanów pochodzisz?
Kate: Przez rok mieszkałam w Nowym Jorku...
Dopiero gdy podczas spotkania słyszy polskie pieśni, które pamiętała z domu swoich dziadków postanawia wyznać swemu kochankowi, że jej ojciec był Polakiem, a matka Norweżką.
Claire Danes / Joaquin Phoenix / Sean Penn
kadr z filmu: It's all about love
Cała trójka pierwszy raz spotkała się na planie filmu U Turn w 1997 roku, ale to dopiero przy okazji Wszystko dla Miłości (It's all about love) z 2003 roku mieli okazję wcielić się w ekranowych Polaków. Zagrali kolejno w Elenę, Johna i Marcello Marczewskich. Danes jest żoną Phoenixa, a Penn jego bratem i przystało im walczyć o przeżycie podczas globalnego ochłodzenia w niedalekiej przyszłości. W odróżnieniu od wiekszości filmowych wizerunków Polaków, ich narodowość nie jest źródłem sterotypowych przytyków i łatek. Są kulturalni, wykształceni i dobrze ubrani. Elena jest, światowej klasy łyżwiarką, a John wykładowcą polonistyki. Postać Marcello jest najsłabiej wyeksponowana jako postać Polaka, ale jako jedyny z rodziny wspomina swój kraj ze szczerą nostalgią, pozostała dwójka wspomina zaś Polskę tylko przy okazji wspomnień o ich poznaniu się. Wszyscy świetnie mówią po angielsku, bez kwadratowego akcentu mimo iż nie są jedynie potomkami polskich imigrantów, a Polakami z krwi i kości, wychowanymi nad Wisłą. Niestety sama Polska została przedstawiona w nieprzychylnym świetle - została wymieszana przez scenarzystów z Rosją poprzez dialogi i samą fabułę (Marczewscy, którzy są w niebezpieczeństwie planują ucieczkę do Moskwy, inni bohaterowie próbują zagadywać do nich po rosyjsku). Ponadto sama Polska zapisała się w pamięci bohaterów jako kraj skrajnie surowy - z jednej strony jest to wypłowiały step, a z drugiej skuta lodem kraina do której nie warto wracać. Jeżeli chodzi o odgrywanie polskich ról to spośród wymienionych aktorów największe zasługi ma Claire Danes - wcześniej, w wieku 19 lat zagrała jedną z głównych ról w filmie Polish Wedding z 1998 roku. Wcieliła się tam w Halę Pzoniak (Halinę Przoniak?), która nieźle namieszała w polskiej społeczności Detroit poprzez swą...rozwiązłość :) Napiszę o niej szerzej przy następnej okazji!