Kult Marii Skłodowskiej-Curie w serialu Simpsonowie

Patologicznej, żółtej rodzinki zamieszkującej równie patologiczne Springfield raczej nie trzeba nikomu przedstawiać. Przygody Homera i jego rodziny od ponad trzydziestu lat bawią kolejne pokolenia widzów na całym świecie. Satyra dotyka dosłownie wszystkich, również Polaków, którzy pojawiają się lub są wzmiankowani w serialu dość często. W całej serii naliczyłem ponad 60 nawiązań do naszego kraju. Fakt, że na ekranie możemy zobaczyć polskie postaci fikcyjne i niefikcyjne zawdzięczamy temu, że twórcy serialu garściami czerpią z aktualności, popkultury czy historii w efekcie czego poznajemy simpsonowe wcielenia Jana Pawła II czy polskiego detektywa Thomasa Banacka z popularnego amerykańskiego serialu lat 70tych o którym pisałem tutaj. Największą rolę spośród niefikcyjnych polskich postaci pojawiających się w Simpsonach pełni polska noblistka Maria Skłodowska-Curie, która wspominana jest aż w sześciu odcinkach, a wszystko to za sprawą Lisy Simpson. Starsza córka Homera jest czarną owcą rodziny - jako jedyna przejawia chęć do rozwoju, ma wiele pasji i kocha naukę. Wybór Marii Skłodowskiej-Curie jako naukowego autorytetu dla Lisy Simpson wydaje się być nieprzypadkowy nie tylko ze względu na płeć, ale również na wspólną cechę jaką jest chęć do nauki pomimo niesprzyjających warunków. Maria podobnie jak Lisa muszą wykazać się niezwykłą determinacją aby się uczyć i osiągnąć sukces w otaczających ją warunkach. Ta pierwsza zdobywała wiedzę pod zaborami, w ukryciu, a Lisa z kolei w środowisku imbecyli, którzy nie mogą jej w żaden sposób wesprzeć. Ponadto Maria Skłodowska-Curie jest światową ikoną sukcesu kobiet w zdominowanym przez mężczyzn świecie nauki co idealnie współgra z zadeklarowanym feminizmem Lisy.

Lisa Simpson i jej największa idolka

Maria pojawiła się w świecie Simpsonów już w 1992 roku, w odcinku Marge Gets a Job gdzie Lisa porównuje współpracę swoich rodziców do współpracy Marii Skłodowskiej-Curie i swojego męża Pierre'a Curie. Ci zostają nam przedstawieni jako para naukowców-olbrzymów niszczących miasto strumieniami promieniowania. Co ciekawe Lisa kontynuując swój wywód mówi, że Maria wraz ze swym mężem zmarli na chorobę popromienną mimo iż Pierre tak naprawdę zginął w wypadku drogowym przejechany przez powóz konny. Czyżby Lisa nie była taka mądra za jaką się podaje?

Kadr z Marge Gets a Job (1992)

Na kolejne ekranowe przywołanie Skłodowskiej-Curie twórcy serialu kazali czekać aż 12 lat czyli do powstania odcinka Fat Man and Little Boy gdzie Lisa pokazuje swemu ojcu własnoręcznie zrobioną grę planszową o tematyce naukowej. Do mety, którą stanowi reaktor jądrowy prowadzą pola z najwybitniejszymi naukowcami gdzie zobaczymy Marię w towarzystwie Röntgena i Einsteina. Niemałe wyróżnienie, ale jak wiadomo Homera to nie interesuje więc scena kończy się po kilku sekundach.

Kadr z odcinka Fat Man and Little Boy (2004)

Kolejnym przykładem jest plakat z Marią Skłodowską-Curie na ścianie w Holidays of Future Passed z 2011 roku. Niby drobiazg, ale jak ważny kiedy dowiemy się, że ten odcinek rozgrywa się w przyszłości i widzimy Lisę-Mamę, a plakat ten wisi w pokoju jej córki. Co ciekawe ten sam plakat pojawił się też kolejno w 29 i 33 sezonie. W odcinku Mr. Lisa's Opus (2017) plakat polskiej noblistki ponownie ukazany jest jako ozdoba pokoju Lisy, tym razem we współczesności, a w odcinku Pretty Whittle Liar (2022) w tajnej kryjówce nerdów w szkole podstawowej. Co ciekawe w każdym z wymienionych przykładów Maria ma inny kolor włosów oraz sukienki.

Trzy plakaty z wizerunkiem polskiej noblistki w serialu The Simpsons

W odcinku You Don't Have to Live Like a Referee z 2014 roku ponownie mamy szansę zobaczyć wizerunek Marii Skłodowskiej-Curie na ekranie. Tym razem przy okazji szkolnego konkursu na referat o swoim idolu. Lisa wybrała oczywiście Marię jednak ku jej zdziwieniu i późniejszej rozpaczy nie była jedyną osobą, która dokonała takiego wyboru. Ralph, szkolny półgłówek jako pierwszy dostał szanse na prezentacje swojego projektu o Marii co zrujnowało jej ambitne plany. Ale być może to nawet lepiej ponieważ Ralph jako jedyny zadał sobie trud wypowiedzenia polskiego członu nazwiska noblistki. Lisa nie zrobiła tego nigdy (na jej pracy ponownie widzimy jedynie nazwisko Curie). To jedyny przypadek w całym serialu gdzie pojawia się jej pełne nazwisko czy to w formie wizualnej czy mówionej. Czy Lisa Simpson w ogóle wie jak się nazywa jej idolka? Można byłoby powiedzieć, że wiecznie dłubiący w nosie Ralph popisał się lepiej jednak wszystko psuje już na samym końcu gdy ukazuje Marię Skłodowską-Curie na tle francuskiej flagi i przy akompaniamencie Marsylianki. Ale jak wiadomo nie to jest powodem łez Lisy.

Kadr z odcinka You Don't Have to Live Like a Referee

Tak więc pomimo tego iż w serialu Simpsonowie poświęcono polskiej chemiczce dużo uwagi to niestety tylko raz na siedem przypadków jej nazwisko zostało przedstawione w pełnej, poprawnej formie. Ponadto tylko raz odniesiono się do jej narodowości i również błędnie określono ją jako Francuzkę w związku z czym polska noblistka nie robi Polsce żadnej reklamy, żadnej promocji więc widzowie z całego świata nie mają szans dowiedzieć się skąd pochodziła Maria Skłodowska-Curie. A szkoda.